Duurzame energie

Duurzame energie, een veelgehoord begrip en een belangrijke schakel in de weg naar een milieuvriendelijke energievoorziening. Maar wat is duurzame energie eigenlijk en waarom is het zo belangrijk? Energie is nodig om beweging in gang te zetten. Energie in de vorm van elektriciteit gebruiken we om apparaten te laten werken en energie in de vorm van brandstof kan gebruikt worden om een voertuig in beweging te brengen. In dat geval spreken we het over brandstof zoals diesel of benzine. 

We denken er vaak nauwelijks over na wanneer we een stekker in het stopcontact steken, maar voordat de elektriciteit die we in het dagelijks leven gebruiken beschikbaar is, moet die eerst worden opgewekt. De bron waaruit deze energie wordt opgewekt kan een fossiele brandstof zijn of een natuurlijke bron. Duurzame energie gaat over de laatstgenoemde, namelijk energie opgewekt uit een natuurlijke bron. 

Deze natuurlijke bronnen zijn allemaal bronnen die niet uitgeput raken van deze manier van energie opwekken. Denk bijvoorbeeld aan de zon. Hoeveel zonnestralen er ook worden opgevangen om energie van te maken, de zon houdt niet op met schijnen. Fossiele brandstoffen daarentegen zijn niet alleen beperkt beschikbaar, maar het opwekken van energie uit fossiele brandstoffen is een proces dat het milieu zwaar belast. Dit komt omdat hier veel CO2-uitstoot bij plaatsvindt. Dit zorgt voor opwarming van de aarde en een verstoring van het klimaat, met alle gevolgen van dien. Een onderdeel van het tegengaan van de opwarming van de aarde is het gebruik van duurzame energie ten opzichte van fossiele brandstoffen. Daarnaast maakt dit het opwekken van energie ook een stuk toegankelijker. Zelfs particulieren kunnen hun eigen duurzame energie opwekken. Wil je thuis ook gebruik maken van duurzame energie? Lees dan vooral het artikel over duurzaam wonen. Deze beweging naar duurzame energie en alles dat daarbij komt kijken noemen we de energietransitie

milieuvriendelijke energievoorziening

Wat is duurzame energie?

Duurzame energie is dus energie die gewonnen wordt uit natuurlijke bronnen. Denk hierbij aan zon, wind, bodem en water. De bronnen zijn natuurlijk en worden niet uitgeput door het opwekken van energie. Maar hoe werkt dat dan precies, energie opwekken uit zon, wind, bodem en water? Je leest het hieronder. 

Duurzame energiebronnen

Bij duurzame energiebronnen moet je denken aan:

Zonne-energie

Zonlicht wordt opgevangen door middel van een zonnepaneel. In dit paneel zitten zonnecellen. Zodra het zonlicht op de zonnecellen valt, ontstaat er elektrische gelijkspanning. Deze gelijkspanning is niet geschikt voor het stroomnetwerk. Daarvoor moet dit eerst worden omgezet naar wisselstroom door middel van een omvormer. Deze wisselstroom is wél geschikt voor het stroomnetwerk en is dus ook de elektriciteit die uit het stopcontact komt. 

Het is mogelijk zonnepanelen op daken te plaatsen – die ruimte wordt immers toch niet gebruikt en heeft veelal minder blokkade van zonnestralen dan lager gelegen oppervlakten. Er wordt ook op veel grotere schaal gebruik van gemaakt. Dit zijn zonneparken. 

In Saoedi-Arabië wordt op dit moment het grootste zonnepark ter wereld aangelegd. Dit park zou in 2030 ongeveer 220 gigawatt aan stroom moeten opwekken. Dat juist dit land het grootste zonnepark ter wereld aan het bouwen is, is opvallend. Ze zijn namelijk ook de grootste olieproducent ter wereld. 

Volgens cijfers van het CBS produceert Nederland in 2019 zo’n 6.900 megawatt, wat gelijkstaat aan 6,9 gigawatt. In heel Nederland produceren we dus iets meer dan 3% van de productiecapaciteit van dit park. 

zonne energie

Windenergie

Energie van de wind wordt opgewekt door middel van een windturbine of een windmolen. In beide gevallen zorgt de wind voor beweging. De bladen (ook wel wieken) binnen de windturbine of aan de windmolen worden door de wind rondgedraaid. Deze beweging wordt omgezet in energie. Des te meer wind er staat, des te meer energie kan worden geproduceerd.

Energie opwekken met een windmolen wordt al heel lang gedaan. Zo werd deze energie vroeger gebruikt voor alle machines in de molen en werd de energie dus direct gebruikt. Nu gaat dat anders, de opgewekte energie wordt opgeslagen en gedistribueerd via het reguliere stroomnetwerk. 

Energie uit de bodem

Energie uit de bodem, ook wel aardwarmte of geothermie, is een duurzame energiebron. Uit diepe lagen (vanaf 500m) in de aarde wordt warm water omhoog gepompt.

Er kan ook warmte gewonnen worden uit de aarde tot 500 meter, maar dan spreek je van bodemwarmte. 

Bij het gebruik van aardwarmte komt geen CO2 vrij en daarom een goed alternatief voor fossiele brandstoffen. Beide soorten warmte worden veelal gebruikt voor het verwarmen van huizen, gebouwen en kassen.

Omdat dit een relatief nieuwe manier is van duurzame energie opwekken, zijn de aardwarmte-installaties nog niet zo ver ontwikkeld dat ze langer dan 30 jaar meegaan. Daarnaast is er door het boren een kleine kans op trillingen in de aarde. 

Energie uit water

Energie uit water, ook wel waterenergie of hydro-elektriciteit, wordt opgewekt door de kracht van vallend of stromend water. Deze kracht zorgt ervoor dat een turbine in beweging komt en elektriciteit op kan wekken. Dit gebeurt door middel van een generator in de turbine. Van de generator gaat het naar de omvormer, waar de elektriciteit op de juiste spanning wordt gebracht. De elektriciteit is dan geschikt om te worden verdeeld over het stroomnetwerk.

Een groot nadeel van waterenergie is dat de aangelegde stuwdammen en stuwmeren de leefomgeving van dier en mens veranderen, waarbij dit vooral impact heeft op de dieren. Het zorgt voor een verstoring in het ecosysteem. 

Toch valt deze vorm van energie onder de duurzame energiebronnen. Dat komt omdat het water van rivieren en watervallen altijd in beweging zal blijven. Hierdoor is waterenergie onuitputtelijk. Daarnaast komt er geen CO2 vrij bij het winnen van waterenergie en ontstaat er geen kernafval.

duurzame energiebronnen